3G İnternetin Türkiye’ye gelmesi yaklaştıkça sağda solda çıkan haberler de artmaya başladı. Bunlardan birtanesi Milliyet websitesinde “3G hayatımıza neler katacak” başlığıyla yayınlandı. Ben de acizane yaklaşık 4 yıldır farklı vesilelerle (telefonda, USB/PCMCIA ve son olarak laptopa entegre edilmiş 3G kartı ile) 3G internet kullanan birisi olarak Türkiye’de oluşturulan bir nevi gazoz ağaçlarına birer birer cevap vermek istiyorum.

Bu gazozların büyük çoğunluğu Türkcell tarafından 3G internet diye piyasaya sunuluyor. Ben de Milliyet’te yayınlanan haberleri aşağıda teker teker irdeledim. Onlara geçmeden önce, internette Vodafone fiyatları olarak belirtilen fiyatlar beni resmen şok içinde bıraktı. Onun için tüketiciler olarak sizlerin gözünü açmak için 3g fiyatlarının Türkiye’de ve Amerika’da fiyatlarını kıyasla dile getirmek istiyorum.

Vodafone İnternet Paketleri:
250 MB – 10 TL (250MB1A AC yazıp 3636 gönder)
1 GB – 30 TL (1GB1A AC yazıp 3636 gönder)
3 GB – 50 TL (3GB1A AC yazıp 3636 gönder)

Amerika’da:
AT&T Unlimited Data Package (Sınırsız data paketi – cep telefonlarında iPhone,Blackberry gibi telefonlar bununla geliyor örneğin) 30 dolar aylık.
AT&T Unlimited Tethering (cep telefonunuzu modem gibi kullanıp laptopuzdan internete bağlanmak) 60 dolar aylık

Tethering dedikleri paket resmen evinizdeki ADSL modemi, kablo interneti yanınızda taşımanız gibi birşey. Cep telefonunuzu laptopunuzun USB portundan taktıktan sonra istediğiniz her an internete bağlanabiliyorsunuz. Bununla ilgili küçük bir iki detay var örneğin data alışverişi yaptığınız için cep telefonunuz şarj olmuyor, yedek piliniz varsa bu engeli de aşabiliyorsunuz. Tethering için sanırım alt yapı gereklilikleri daha pahalı olduğu için Amerikadaki fiyatları iki katı seviyesinde tutuluyor. Daha detaylı fiyatları (http://www.wireless.att.com/businesscenter/en_US/popup/dataconnect-comp-table.jsp)

Şimdi başlayalım Türkcell’in 3G internet gazoz ağaçlarına.

3G internet hayatımıza neler katacak? -1

Müzik Servisleri: Burada uçuş serbest, her türlü radyo, müzik kanalları, video klipleri, canlı programlar/performanslar, müzik yarışmaları ve daha birçok servis.

Evet, telefonunuzda 3G servisi açık olduğu müddetçe ve telefonunuz 3G desteklediği müddetçe böyle birşey mümkün ve Amerika’da benim kullandıklarımdan en çok AT&T bunu bastırıyor ama dinleyeceğiniz herşey için para alıyorlar.

3G internet hayatımıza neler katacak? -2

Video Servisleri: Asıl patlamanın yaşanacağı kategori burası, zira video ve üzerinde bir de TV’yi koyarsak çok yoğun veri trafiği harcayan servisler olacak. Burada görüntülü konuşma, sohbet, video indir izle/indirmeden izle, canlı yayın, TV yayınları ve yarışmalar gibi aklınıza gelebilecek bir sürü servis çıkarılabilir.

Geçen sene Türkiye – Almanya maçını patronun cep telefonundan canlı olarak izledik ve çok güzel oldu. AT&T’nin yine verdiği servislerinden bir tanesinde HQ TV kanallarını izleme imkanı sunuyorlar. Ama bunların hepsi ekstra fatura demek.

3G internet hayatımıza neler katacak? – 3

Daha hızlı Internet Erişimi

İşte bu gazoz ağaçlarından bir tanesi. 3G internet hızı ile ilgili bundan önce 3G Internet Hızı ve Kapsama Alanları
ve 3G İnternet Bağlantısı ve Hızı başlıklı iki yazı yazdım. Kısaca özetlemek gerekirse benim yakalayabildiğim en yüksek hız 2 Mbit / sec di. Ama mobil olduğunuz için,
-yerinizi değiştirdiğiniz zaman (çok hafif oynamalar bile) hızınızın oynamasına sebep oluyor. Onun için devamlı inip çıkan bir internet hız grafiğinden bahsediyoruz.
-Amerika’da bilhassa iphone 3G çıktıktan sonra AT&T’nin başı çok ağrıdı. Çünkü o anda bağlandığınız baz istasyonunun belli bir çıkış limiti var. Toplulukların bulunduğu (iş yerleri, kafeteryalar) alanlarda bu hız çok hissedilir bir şekilde düşüyor. Bilhassa iPhone’ların devamlı email kontrol etmesi, internete bağımlı başka uygulamalar çalıştırması bunu çok etkiliyor. Bununla ilgili AT&T çok eleştiri aldı ve almaya devam ediyor.
-Bağlantı kurdunuz ve o anda 3G bağlantısı içindesiniz ama yaptığınız her bir internet çağrısı (yeni sayfa açmak örneğin) böyle çat diye kabloyla bağlı olduğunuz zamankiler gibi iletilmiyor. Şöyle söyleyebilirim, arada 1 saniyeye yakın bir gecikme olduğunu ve o anda 3G internet kullandığınızı rahatlıkla hissedebiliyorsunuz. Download başladığı zaman olay normal seyrine dönüyor, tabi onda da yerinizden oynamamanız lazım.

3G internet hayatımıza neler katacak? -4

Bilgisayar kullanımını artıracak en ücra köylere kadar kablo döşenemese de artık 3G kuleleri ile iletişim kurulabilecek.

Türkcell ve diğer mobil firmalarının politikalarını bildiğim için bence bu da gazoz ağacı. Olay 3G kuleleri meselesi değil, olay 3G destekleyen baz istasyonlarının yerleştirilmesi ve bu baz istasyonlarının bulunduğu noktalardan merkeze o hızda internet bağlantısının çekilmesinden geçiyor. Dolayısıyla yine bir kablo döşeme çalışması gerekiyor ve bunun Türkiye’nin tüm ücra köşelerine kadar taşınacağını beklemek tamamen hayal perestlik olur. 2001’de adı çıkan, 2002’de örnekleri ortaya konan bir projeyi 7 yıl sonra getiren bir ülkede bunları beklemek bence yine abartı olur.

3G internet hayatımıza neler katacak? -5

Hasta takip Servisleri: Uzaktasınız ve hastanedeki yakınınızı görmek, durumunu takip etmek istiyorsunuz. Canlı canlı görüşmek de mümkün tabii ki.

Buyrun size ayrı bir sprite gazoz daha. Amerika’da bu teknoloji yıllardır mevcut, bu adamlar henüz görüntülü görüşme olayını yaymayı bırakın başlatamamışlar bile. Türkiye’de kişilerin görüşmesi bitecek ve doktorlar hastalarını bu şekilde arayacak.

3G internet hayatımıza neler katacak? 6 – 14

Bu kısımdan aşağı doğru yazacaklarımın birçoğu gerçekten GAZOZ ve abartıdan ibaret, Türkcell, AVEA ve Vodofone’nin piyasaya 3G internet yedirme, içirme ve sindirme operasyonun parçası olarak başlattıkları PR çalışmasının eseri.

Başlıyoruz;

-Ülke olarak bilgi toplumu olmamız hızlanacak. (GARANTİ!! Ekonomik krizlerin çarklarında eğrilen Türk milleti, ADSL ve Kablo internet bağlatamazken cep telefonlarına 3G internet bağlatacak, garanti!)-Ailemiz ve sevdiklerimizin sadece sesi ve resmini görmekle kalmayacağız, tamamen canlı görüntülü telefon görüşmeleri yapacağız.
-Eğlence servisleri olarak Chat-IM, canlı sohbet gibi birçok yan servislerde gelecek tabii ki. (bu hizmetler GPRS ve EDGE’de gayet güzel yapılabiliyordu)-Görüntülü Faks ve dosya paylaşımları: Cep telefonunuz ile önünüzdeki renkli dokümanın resmini çekerek faks şeklinde gönderebileceksiniz, ya da uzaktaki ofisten çıkmış arkadaşınıza sunumda ihtiyacı olan dosyaları cep telefonu üzerinden gönderebilecek hatta sunum videolarını paylaşabileceksiniz.
-Multi-player oyunlar: Şu anda gençlerin en çok sıkıntı duyduğu alan da burası sanırım. Evde oyun oynarken okula gitmek veya yola çıkmak gibi zorunlu hallerde çocuklarınızın isyanını biz büyükler anlamayabiliriz. Çok oyunculu oyunlardan ayrılmak bir kabustur, dünyanın herhangi bir yerindeki kişi ile mobil ortamda her an her yerde oyun oynamak bir rüya olsa gerek. İşte yüksek veri trafiği ve anlık iletişim gerektiren oyunların önü açılıyor. (yukarıda belirttiğim 3g internet hızı konularına bakmanızı tavsiye ederim,abartının dibine vuruyorlar.)
-Araç/Filo Takip Sistemleri: Filolarınız ve kuryeleriniz artık kontrol altında olacak. Uzaktan nerede olduklarını dijital haritalarda gördüğünüz gibi en yakın baz istasyonlarından gerçek görüntüleri alma şansınız da olacak. (Araç takip sistemini 3G üzerinden yapmaya çalıştıkları zaman tek olacak şey rahmetlik Muhsin Yazıcıoğlu’nun başına gelen, yer tespiti problemleri olacak. 3G’nin GSM yer tespit etme teknolojisine bir gram katkısı bulunmuyor. Üstüne GPS çipi takmadığınız takdirde (örneğin kullandığım HTC telefonu almadan önce desteklediğini söylediler ama external GPS kartı takmadan hiçbir işe yaramıyor 3G OLSA DAHİ!!) uyduyla görüşmüyor ve yerinizi tespit edemiyor.)
-Bilgisayarlar daha da küçülüp cep telefonunun içine girecektir artık. (iPhone 3Gs kullanıyorum, web’de sörf etmek bence hiç kaliteli değil, yahoo-email türü şeylerde iPhone uygulamalarıyla evet güzel oluyor.)
-Sınır karakolları ve emniyet: Sınırda pasaport kontrol, parmak izi ve yüz algılama sistemleri ile terörist takipleri için 3G olmazsa olmaktadır. Şehir içinde mobil ekiplerin güvenlik kontrolleri yapabilmeleri için kesintisiz ve kaliteli veri hatları ihtiyaçtan öte zaruriyet halini almıştır. (Türkiye’de hizmet amaçlı böyle bir yatırım yapacak babayiğit, vatanserver bir tane bile GSM şirketi görmüyorum.)
-Akıllı evler: Bundan böyle buzdolabınız evde bebek için süt kalmadığını, çamaşır makineniz yıkama programını onaylamanızı ve kombiniz eve kaçta geleceğinizi soracak… hiç şaşırmayın. (GARANTİ!! hepimizin evi akıllı ev, hepimiz Bill Gates’iz)

-Surveillance Sistemler: Kablosuz kamera, ev güvenlik ve alarm sistemleri kurulabilecek. Çocuğunuzu ve bakıcımızı yalnız bırakamıyoruz veya gece ya hırsız girerse korkularına son!

Bu maddeyi ayrı bir satıra aldım çünkü bunun Güvenlik sistemlerinde güzel uygulamaları mevcut. Cep telefonlarına yazılan Windows Mobile ve Symbian telefonlarında çalışan Java Appletleri sayesinde güvenlik sistemlerinin web portlarına bağlanmak oradan vidyo izlemek mümkün. Ama benim kullandıklarım da hep kesintili oluyordu ayrıca görüntü kalitesi ya çok düşük yada kesik kesik oluyor. Bu tabi evinizdeki ve iş yerinizde internet bağlantısyla da çok ilgili bir durum.

-LBS denilen Lokasyon Bazlı Servisler: Ben neredeyim, arkadaşım nerede gibi chat uygulamaları, adres ve yol tarifi uygulamaları gibi. (Bu da AYRI BİR GAZOZ. Bu cümlede bahsettikleri bütün lokasyon hizmetlerini Google Maps’i açtığınız zaman telefonunuz Wi-Fi destekliyorsa, o an bulunduğunuz hücrelerin bilgisini toplarak size yer bilgisi sağlıyorlar. 3G ile açtığınız zaman bu lokasyon tespiti çok az daha hassaslaşıyor ama Wi-Fi açıp onunla internete bağlanıp Google Maps açmanız ile 3G üzerinden bağlanmanız arasında 1-2 metreden daha fazla yer oynamayacaktır, en azından benim deneyimlerim hep bu yönde oldu.)
-Telefon üzerinden hızlı internet ile iletişimde çağ atlama yaşayacağız.

3G FİYATLARI

3G’de konuşma tarifeleri belli oldu ama data planlarıyla ilgili halen bir netlik yok. Yazının başlangıcında verdiğim Vodofone’un fiyatları var ortalıkda sadece. 3G konuşmalarıyla ilgili verilen fiyatlara göre Turkcell, Avea ve Vodafone müşterilerinden mevcut 2G’deki görüşmeyle hemen hemen aynı ücreti alacak.

Çağrı türleri
Konuşma:
Avea: 7,75
Turkcell: 6,55
Vodafone: 6,75

Görüntülü konuşma
Avea: 7,75
Turkcell: 7,75
Vodafone: 7,75

3G internetle görüntülü konuşabilmek için biraz daha masraf yapmak gerekiyor.

Her model telefonla görüntülü konuşma yapılamıyor.
İşte cep telefonlarıyla görüntülü konuşma imkanı sağlayan telefonlar ve fiyatları
Marka Model
Apple 3G Iphone 4GB Fiyatı: 1.440
Apple Iphone 8GB Fiyatı: 1.693
Blackberry 9000 Bold Fiyatı: 1.448
Blackberry 9500 Storm Fiyatı: 1.595
HTC Diamond Fiyatı: 1.573
HTC P7272 Fiyatı: 1.708
HTC Touch 3G Fiyatı: 1.111
Nokia 5320 Fiyatı: 445
Nokia 5800 Fiyatı: 806
Nokia 6210 Fiyatı: 639
Nokia 6220 Fiyatı: 475
Nokia 6500S Fiyatı:548
Nokia 6600F Fiyatı: 645
Nokia 6600S Fiyatı: 559
Nokia 6700 Fiyatı: 694
Nokia E63 Fiyatı: 607
Nokia E71 Fiyatı: 876
Nokia E75 Fiyatı: 1.041
Nokia N73 Fiyatı: 470
Nokia N79 Fiyatı: 630
Nokia N85 Fiyatı: 887
Nokia N95 8GB Fiyatı: 1.125
Nokia N96 Fiyatı: 1.175
Sony Ericsson C510 Fiyatı: 504
Sony Ericsson C902 Fiyatı: 736
Sony Ericsson G705 Fiyatı: 686
Sony Ericsson T700 Fiyatı: 400
Sony Ericsson W910i Fiyatı: 392